Vandaag is het 14 juli. Als ik de Tour de France kijk gaat het over de nationale feestdag in Frankrijk, maar ik moet ook aan iets anders denken. Het is vandaag namelijk precies 5 jaar geleden dat in Nederland het VN-verdrag Handicap in werking trad. Artikel 24 van dit verdrag gaat over het onderwijs. Hierin staat dat de staten die partij zijn “een inclusief onderwijssysteem op alle niveaus en voorzieningen voor een leven lang leren….” moeten verwezenlijken. Er staat dat “personen met een handicap niet op grond van hun handicap mogen worden uitgesloten van het algemene onderwijssysteem”. Zie: https://wetten.overheid.nl/BWBV0004045/2016-07-14#Verdrag_2
Het Nederlandse College voor de rechten van de mens schreef in 2020 een verdiepend advies met betrekking tot onder andere dit recht op inclusief onderwijs (Het recht op onderwijs in het VN-verdrag handicap) en de Nederlandse Onderwijsraad publiceerde eerder dat jaar een advies over inclusiever onderwijs als einde van de een vijfjarige beleidsperiode passend onderwijs (Steeds inclusiever).
Het lijkt dat we goed bezig zijn, maar in mijn ogen zijn we wat laat wakker geworden in ons land. In 1994 onderschreef Nederland immers al de zogenaamde Salamanca verklaring naar aanleiding van de conferentie die in juni van dat jaar in deze Spaanse stad werd gehouden. Verschillende landen maakten na deze verklaring al werk van inclusiever onderwijs, want er werd immers gesproken over het feit dat onderwijssystemen ingericht moeten zijn vanuit toegankelijkheid voor alle leerlingen.
Inmiddels zijn we 27 jaar na Salamanca en vandaag dus 5 jaar na het in werking treden van het verdrag Handicap. Ik vraag me dan af hoe het kan dat een leerling met het syndroom van Down na het onderwijs op onze basisschool toch moet uitwijken naar het voortgezet speciaal onderwijs omdat ze niet welkom is in het regulier onderwijs. Hoe is het mogelijk dat we zo vlak voor de zomervakantie met ons team weer spreken over de aanmelding van leerlingen met een handicap die elders niet terecht kunnen in het regulier onderwijs? Er zit blijkbaar een groot gat tussen wetgeving, verdragen en de praktijk van alle dag. Gelukkig zijn er ook mooie initiatieven en wordt in het onderwijs op verschillende plaatsen in ons land werk gemaakt van inclusiever onderwijs. Zie bijvoorbeeld: www.naarinclusieveronderwijs.nl.
Hopelijk gaan we na de zomervakantie in het onderwijs weer volle kracht vooruit om kinderen dat onderwijs te geven waar ze volgens de wetgeving al recht op hebben. Echt samen naar school gaan om daar samen te spelen en samen te leren. De samenleving willen we immers toch ook echt samen maken?
teundekker's blog 